Bhutan Yazıları 3


Uzaklarda bir Başkent; Thimphu

Thimphu’daki öğle yemeği sonrasında ilk olarak Budda Viewpoint’den kuşbakışı gördüğümüz Başkenti bu kez de şehrin diğer tarafından, Sangay Gang tepesinden seyretmeye gittik.

Sangay Gang tepesinin özelliği panoramik Thimphu manzarasının yanı sıra çevrenizdeki binlerce Dua Bayrağı… Dua Bayrakları Bhutan’da neredeyse her köşe başında karşınıza çıkıyorlar. Beşli bir seri olmak koşuluyla mavi, yeşil, kırmızı, sarı ve beyaz renkteler ve sırasıyla 5 elementi, yani; su, tahta, ateş, toprak ve demir’i simgeliyorlar. Bayrakların üzerinde basılı dua metinleri var. Ahşap bloklar oyuluyor, kutsal metinler üzerine yazılıyor ve bu el yapımı damgalar kullanılarak bayrakların üzerine baskı yapılıyormuş… Bir de genellikle bambu kamışlar üzerine dik olarak yerleştirilmiş daha büyük Dua Bayrakları var. Genellikle 108 adet dikilen Manidhar denilen bu daima beyaz bayraklar ölmüşlerin anısına dikiliyorlar.
 

 Sangay Gang Tepesinde Rengarenk Dua Bayrakları

Manidhar'lar ve arkada Thimpu


Ardından; mini hayvanat bahçesindeki (Motithang Takin Preserve) Bhutan’ın ulusal hayvanı Takin’i görmeye gittik. Gnu başlı bizon gövdeli Bhutan’a özgü nadir görülen bu hayvan Himalayalarda ve 4000 metrenin üzerinde yaşıyormuş.

Takin
Takin’i görüp aracımıza dönerken ilginç de bir an yaşadık. Karşıdan gelmekte olan turist grubunun arasından bir bayan yanındakilere dönüp Takin’i kastederek ve Türkçe “Şu gelenlere bir sorsak, görmüşler mi acaba?” dedi. Ben de “Gördük…” diye Türkçe karşılık verince eğlenceli bir karşılaşma oldu. Bu Fest Travel grubu Bhutan’da karşılaştığımız tek Türk grubu da değildi üstelik. Birkaç gün sonra, Paro’da  Sevgili Dostum Aykut Semerci ve acentası NarGezi'den bildik dostlarla aynı otelde konakladık. Bhutan’da bu kadar Türk aynı anda; kim demiş ki Türkler az seyahat eder diye?
Sonrasında Ulusal Geleneksel Tıp Enstitüsü, Tekstil ve Kültürel Miras Müzesi, Güzel Sanatlar ve Resim Okulu gibi turistlerin klasik olarak ziyaret ettiği yerleri gezdikten sonra Thimphu pazarında bir süre mola verdik. Konaklamamız kent merkezinin biraz dışındaki Peaceful Resort Hotel’deydi. 

Geleneksel Tıp Merkezi
Bu arada bir hekim olarak ayrıca paylaşmak istediğim bir gözlemim var;  Ulusal Geleneksel Tıp Enstitüsü’nde bu alanda kullandıkları aletler ve bitkilerin tanıtıldığı bir müzenin dışında geleneksel tıp uygulamalarının ücretsiz olarak sunulduğu bir merkez de var. Koridorda sıra sıra Poliklinikleri ve her bir poliklinik içinde önlüklü Doktorların olduğu bir merkez. Hatta bir Laboratuarları bile vardı. Burada yalnız geleneksel tıp uygulamalarıyla tedavi hizmeti veriliyormuş…


Güzel Sanatlar ve Resim Okulundan...

Yine Güzel Sanatlar ve Resim Okulundan...

Thimphu Pazarı

Sabah ilk ziyaret edeceğimiz mekân Dechen Phodrang Keşişlik Okulu. Adından da anlaşılacağı gibi burası keşiş yetiştiren bir okul. Okul Binası 1971 yılına kadar Thimphu’nun orijinal Dzong’unun bir bölümüymüş. Şu anda keşiş olmak için öğrenim gören 450 civarında “acemi” keşişe ev sahipliği yapıyor.

Dechen Phodrang Keşişlik Okulu

Yeri gelmişken daha sonra çok sık kullanmak zorunda kalacağım Dzong sözcüğünü açıklamalı. Dzong’lar hiç kuşkusuz en Bhutan’a özgü yapılar. Ve çok da güzeller. Tipik bir mimari tarzları olan, devasa birer kale ve manastır karışımı, her biri bulunduğu şehrin yönetimsel karargâhı olan binalar. Budist Bhutan Krallığının idari yöneticilerinin görev yaptığı Dzong’larda Vali ve Keşişlerin bölgesel lideri bir arada bulunuyorlar.

Namgyal
Dechen Phodrang’da Shabdrung Ngawang Namgyal’ın büyükçe bir heykeli bulunuyor. Namgyal 1600’lü yıllarda Tibet’den gelip Bhutan’ı bir ülke olarak birleştiren kişi. Daha sonra gezeceğimiz tüm tapınaklarda Namgyal'ın ve Guru Rinpoche'nin heykellerini göreceğiz. Rinpoche ise tüm Bhutan'da en sık karşımıza çıkacak bir diğer şahsiyet.

Guru Rinpoche (Precious Master); Bhutan’a Budizm’i getiren, şu anda Pakistan sınırları içerisinde yer alan Uddiyana doğumlu bir keşiş. Rinpoche 8. Yüzyılda Bhutan’a 3 ziyaret gerçekleştirmiş ve bu ziyaretlerinin ardından Budizm Bhutan’a yayılmış. 

Bhutan’da Rinpoche,  Buda’nın reenkarnasyonu olarak değerlendiriliyor ve kötü ruhları ve şeytanları önünde diz çöktürtecek doğaüstü güçleri olduğuna inanılıyor. Bhutan’a yaptığı ziyaretlerde bazı mağaralarda meditasyon yapmış. Bilgeliğini ve öğretisini içeren kutsal metinleri “saklı hazine” anlamına gelen Terma şeklinde, “Aydınlanmış” hazine bulucular tarafından keşfedilmek üzere birtakım yerlere gizlemiş. Günümüzde Guru Rinpoche’nin meditasyon yaptığı ve Terma’larını gizlediği bu yerler kutsal birer mekan ve bazılarında yükselen birer tapınak mevcut.  
Guru Rinpoche

Dechen Phodrang gördüğümüz tüm tapınaklar içerisinde belki de en çok keşiş fotoğrafı çektiğimiz yerdi. Tipik giysileri içerisindeki öğrenci keşişler kendi aralarında oyun oynuyorlar, bağırıp çağırıyorlar kısaca bir okul bahçesindeki kalabalık çocuk grubu ne yaparsa aynısını yapıyorlardı. Fakat mekan Bhutan’da bir Okul-Manastır ve çocuklar da acemi keşişler olunca bastık deklanşörlere…

Dechen Phodrang'ın Acemi keşişleri:






Ardından Başkent’in kalbi, ülkenin yönetim merkezi Trashi Chhoe Dzong’a geçiyoruz. İsmi "Şanlı İnancın Kalesi" anlamına gelen Dzong, Whang Chhu'nun batısında, şehrin kuzeyinde kurulmuş. (Chhu'nun Bhutan dilindeki karşılığı Nehir, yani Whang Nehri...)

Aracımızdan inip devasa Dzong’un giriş kapısına ilerlerken hemen sağ tarafımızda biraz ileride Majesteleri Kral Jigme Khesar Namgyal Wangchuck’un mütevazi sarayı var. Fakat fotoğrafını çekmek kesinlikle yasak. Hatta yolun sağ tarafına biraz fazla yaklaşacak olsanız polisler sizi hemen uyarıyorlar.

Trashi Chhoe Dzong
(Sağda arkada çatısı görünen bina Majesteleri Kral'ın Sarayı)

Dzong’un giriş kapısından geçip Dochey denilen avluya adımınızı attığınızda bulunduğunuz  alanı çevreleyen binalardaki ahşap oymalar ve renkli süslemeler karşısında hayran kalıyorsunuz. Bundan sonra göreceğimiz diğer Dzong’larda bizi karşılayacak olan da bu manzaranın benzeri olacak. İnanılmaz güzellikte ahşap oymalar ve renkli süslemeler ile kaplanmış binalar, güvercinler, kırmızı giysileriyle keşişler ve Gho ve Kira’larını  giymiş Bhutan’lılar…
Dzong içinde yer alan binalarda Kralın ve diğer üst düzey hükümet görevlilerinin çalışma ofisleri var. Ayrıca burası Dratshang Lhentshog denilen Bhutan'ın Budist Dini Liderlerine de kış aylarında ev sahipliği yapıyor.

Trashi Chhoe Dzong'da fotoğrafladıklarımdan:






Bir sonraki aktivitede Bhutan’ın ulusal sporu Okçuluk ile tanışacağız…

Sürecek





Etiketler: , , ,