Bhutan Ne Yana Düşer Usta?
 |
| Tiger's Nest, Paro |
 |
| Puntong Dechen Photrong Dzong, Punakha |
Mutlu halkının Druk Yul yani “Gök Gürültüsü Ejderhasının
Ülkesi” olarak adlandırdığı Himalayaların eteklerindeki bu ülkenin varlığından,
yıllar önce bir seyahat acentesinin web sayfasını incelerken haberdar olmuştum;
Bhutan’dan son Shangri La diye söz
ediliyordu.
Shangri La İngiliz yazar James Hilton’un 1933 yılında yazdığı “Lost Horizon” isimli (Türkçe'ye Yitik Ufuklar ismiyle çevrilmiş,
Can Yayınları’nda mevcut) romanında kurguladığı ütopyaya verilen isim. Hilton
kitabında Shangri La’yı Asya’nın en
uzun dağ sırası Kunlun’un eteklerinde, mistik, mutlu insanların uyum içinde
yaşadığı bir vadi olarak tanımlamış. Sonrasında Shangri La sözcüğü bir nevi dünya cenneti anlamında kullanılmaya
başlanmış, özellikle de Himalayalar’da efsanevi bir ütopyayı tanımlamak için…
Bunun günümüzdeki en olası karşılığı da; Bhutan Krallığı…
Pek çok insanın hala adını
bile duymadığı fakat gezginlerin iyi bildiği bu küçük ülkeyi o gün kişisel “mutlaka
gidilecek ülkeler” listeme eklemiştim.
Bhutan; Hindistan ve
Tibet (Biliyorum; 1950’den bu yana orası Çin…) arasında sıkışmış, yaklaşık
47,000 kilometrekarelik yüzölçümü ile Hollanda’dan biraz daha büyük bir ülke. Nüfusu
da 700 bin kadar. Son yıllarda demokratikleşme yolunda ciddi adımlar atsa da
hala Meşrutiyetle yönetilen, Budist, insanların Gho ve Kira adı verilen yerel giysileriyle
dolaştığı ve soyadlarının olmadığı, Televizyon ile 1980’lerin ikinci yarısında
ancak tanışmış, başkentinde bile trafik ışıkları olmayan, sigara içmenin tüm
ülkede yasak olduğu ve anayasasında “vatandaşlarının mutluluğundan” söz eden
bir ülke…
Bhutan deyince “Gross National Happiness” yani Gayri Safi Milli Mutluluk için ayrı bir
başlık açmalı. Bu terim ortaya ilk kez, ülkedeki modernleşme hareketini
başlatan Bhutan’ın dördüncü Kralı Jigme Singye Wangchuck tarafından atılmış.
Bugün ülkede eğitim ve sağlık hizmetleri ücretsiz. Çevreye karşı oldukça duyarlılar,
hatta ülkedeki orman arazisi oranının, asla topraklarının yüzde 60’ından az
olamayacağını söyleyen bir yasaları var. Bhutan dünyada kamuya açık alanlarda sigara
içilmesiyle birlikte sigara satışını da yasaklayan ilk ülke. Ayrıca ülkede batı
tarzı billboardlar ve naylon poşet kullanmak yasak. Budizm’e ve geleneklerine
bağlı kalmaya kararlılar. Mutluluğu sağlayabilmek için bunlar yeterli mi,
tartışılır ama bu küçük ülkenin bu konudaki çabaları kesinlikle dikkate değer. Kanımca
ülke insanının bireysel mutluluğunu, refahını ülkenin ekonomik büyümesinin ve
üretiminin önünde gören Gayri Safi
Mutluluk kavramı Bhutan’ı diğer dünya devletlerinden farklı bir yere
koyuyor…
Bhutan’ın farklı bir vize
politikası var. Öncelikle bilmeniz gereken Bhutan’lı bir tur operatörü ile bağlantıya
geçmeden Bhutan’ı ziyaret edemeyeceğiniz. Bu arada Bhutan hakkında sık karşılaşılan
yanlış bir bilgi de “turist kotası”. Sanılanın aksine Bhutan Devletince uygulanan
Turist sayısı üzerinde herhangi bir sınırlama mevcut değil.
Seyahatinizden önce bir tur
operatörü ile bağlantıya geçiyorsunuz ve ödemeyi gerçekleştiriyorsunuz. Tur operatörü adınıza Başkent Thimpu’daki
Bhutan Turizm Konseyine on-line başvuru yapıyor. Bu konsey tur
ücretinizin tamamının ödenip ödenmediğini kontrol ettikten sonra tur
operatörüne bir konfirmasyon yazısı gönderiyor. Tur operatörü de bu konfirmasyon
yazısı ile Bhutan Dışişleri Bakanlığına sizin adınıza vize başvurusu yapıyor. Bu
işlemler için sizin herhangi bir form doldurmanız gerekmiyor. Tek yapmanız
gereken bir fotoğrafınızı ve pasaportunuzu tarayıp tur operatörüne göndermek.
Vize başvurunuz
onaylandığında Bakanlık Druk Air’e (Bhutan Havayolları) ve tur operatörünüze
bir onay numarası gönderiyor. Bu onay numarasıyla ülkeye giriş yaparken
pasaportunuza klasik vize damgasını basıyorlar.
Biz ülkeye Phuentsholing’den
giriş yaptık. Hindistan’ın Batı Bengal eyaletindeki küçük Jaigaon şehrine komşu
Phuentsholing Bhutan’a karayolu ile girebileceğiniz ana giriş kapısı. Ülkenin bir diğer giriş kapısı ise Paro
Havalimanı ki; Druk Air yukarıda sözünü ettiğim onay numarası kendisine
ulaşmadıkça bilet satışı yapmıyor.
 |
| Phuentsholing, Bhutan - Hindistan sınırı |
Tüm bu vize prosedürü
karmaşık gibi görünse de aslında sizin yapmanız gereken yalnızca tur
operatörünüze bir fotoğrafınızı ve pasaportunuzu tarayıp göndermek. Gerisini
tur operatörünüz hallediyor. Hatta Phuentsoling’de bizi karşılayan rehberimiz
Sonam pasaportlarımızı toplayıp vize işlemlerini yaparken bizler de sınır
kapısının hemen yanı başındaki bir restoranda akşam yemeğimizi yiyorduk.
Bu arada bizim grup bu seyahati Vajra Guru Spritual Travels isimli seyahat acentesi ile gerçekleştirdi. Acentenin sahibi Budizm üzerine yaptığı çalışmalarıyla PhD derecesi almış Dr Karma Wangchuk. Başkent Thimpu'daki ilk akşam yemeğinde bize katılan Dr Karma, Budizm ile ilgilenenleri her konuda bilgilendirebilecek oldukça kibar bir beyefendi. Acentenin web sayfası için; Vajra Guru Spiritual Travels
İşin ekonomik boyutundan
söz etmek gerekirse; Bhutan seyahatinizin maliyeti yine Bhutan Turizm Konseyi
tarafından belirleniyor. Turistler için bir günlük minimum paket var. Bu pakete
konaklama, tüm yemekler, yerel transferler ve rehberlik hizmetleri dahil. Druk
Air uçuşları ise paketin dışında. Bizim grup için bu fiyat günlük 220 USD’ydi. Küçük bir
hatırlatma; bu ücretin vize işlemlerine başlanmadan önce ödenmesi gerekiyor.
Vize ve maliyet
konularında güzel hazırlanmış, kapsamlı bir sunumu Bhutan Turizm Konseyi’nin web
sayfasında bulabilirsiniz. (Tourism Council of Bhutan)
Bhutan Krallığı’na 25
Ekim -3 Kasım tarihleri arasında 14 kişilik inanılmaz eğlenceli bir grupla
gitme şansım oldu. Seyahatin mimarı Dr Karma Wangchuk ile aylarca yaptığı
yazışmalar sonucu her zamanki gibi ince eleyip sık dokuyarak programı oluşturan
gezgin Dostum, Ağabeyim Dr Ümit Kuru’dur. Dünyada gezecek onca yer varken aynı
ülkeye iki kez gitmeme prensibini şimdiye dek sadece Bhutan için bozan Dr Ümit Kuru’nun birlikte
olduğumuz bu ikinci Bhutan seyahatindeki izlenimlerine kişisel web sitesi Gezekalın’dan
ulaşabilirsiniz.
 |
| Tüm Zamanların En İyi Seyahat Grubu (Fotoğraf Dr Ümit Kuru) |
Bhutan Maceramız 25 Ekim
günü bir akşamüzeri Phuentsholing sınır kapısından girişimizle başladı…
Sürecek...